Kiến nghị của cử tri: Đề nghị UBND tỉnh làm rõ và xử lý những sai phạm trong việc quản lý, sử dụng và cấp đất trái pháp luật tại Cam Lập – Cam Ranh.
Trả lời: Theo Kết luận thanh tra số 25/KL-TTr ngày 21-12-2012 của Thanh tra tỉnh đã nêu rõ: UBND xã Cam Lập, Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất (nay là Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai Cam Ranh) và Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Cam Ranh, UBND TP. Cam Ranh có sai phạm là: Đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (viết tắt là GCNQSDĐ) cho các hộ gia đình, cá nhân thuộc đất của nhà nước do UBND xã Cam Lập quản lý, sau đó, một số hộ gia đình, cá nhân đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho một số đối tượng khác. Cụ thể có: “81.853,7m2 đất (10 thửa đất) thuộc đất do UBND xã Cam Lập quản lý nhưng đã cấp GCNQSDĐ cho hộ gia đình, cá nhân, đã chuyển nhượng cho một số đối tượng khác với diện tích 63.500,9m2 (04 thửa đất) với số tiền chuyển nhượng là 18.800.000.000 đồng” (điểm 3 phần C trong bản Kết luận). Phần kiến nghị xử lý trong Kết luận đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo việc thu hồi GCNQSDĐ đã cấp trái pháp luật.
Ngày 11-7-2014, Thanh tra tỉnh đã ban hành Quyết định số 98/QĐ-KTr thành lập Đoàn kiểm tra việc thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý sau thanh tra đối với cuộc thanh tra cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại xã Cam Lập theo Kết luận số 25/KL-TTr ngày 21-12-2012 của Thanh tra tỉnh và Thông báo số 59/TB-UBND ngày 21-2-2013 của UBND tỉnh. Kết quả kiểm tra cho thấy: UBND TP. Cam Ranh đã chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát lại hồ sơ cấp GCNQSDĐ theo Kết luận thanh tra và xác định có 9 trường hợp/11 thửa đất đã cấp GCNQSD có nguồn gốc đất của nhà nước do UBND xã Cam Lập quản lý (Theo số liệu báo cáo của UBND TP. Cam Ranh, sau khi kiểm tra lại thì số liệu mới là 98.677m2/9 trường hợp (11 thửa đất), do có giảm 01 trường hợp là ông Võ Thành (đã thu hồi GCNQSDĐ theo quy định) và tăng thêm 2 trường hợp: ông Ngô Quốc Anh và ông Hồ Văn Sáng. Theo Kết luận thanh tra nêu trên, có 81.853,7m2/8 trường hợp (10 thửa đất) đã cấp GCNQSDĐ cho cá nhân có phần diện tích đất của nhà nước do UBND xã Cam Lập quản lý (số liệu mới tăng là 16.823,3m2).
Đến nay, Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh đã ban hành 11 quyết định thu hồi GCNQSDĐ đã cấp cho 9 trường hợp trên, đồng thời có thông báo đến các tổ chức tín dụng về việc giải chấp các hồ sơ được cấp trái pháp luật đã thế chấp vay tiền.
Qua kết luận thanh tra, trong công tác tham mưu cấp GCNQSDĐ cho các hộ gia đình, cá nhân có đất tại xã Cam Lập, TP. Cam Ranh, cho thấy trách nhiệm của các cá nhân và tập thể như sau:
- UBND xã Cam Lập, do ông Bùi Thanh Phòng – Chủ tịch UBND xã Cam Lập, Chủ tịch Hội đồng xét cấp GCNQSDĐ và ông Lâm Điền Phúc – Cán bộ địa chính xã đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng trong công tác quản lý đất đai tại địa phương, để xảy ra tình trạng người dân lấn chiếm sử dụng đất của nhà nước nhưng không có biện pháp xử lý; không thành lập tổ xác minh đối với trường hợp nguồn gốc đất không rõ ràng theo chỉ đạo của UBND TP. Cam Ranh tại Công văn số 955/UBND-VP ngày 19-3-2007; không thông qua Hội đồng xét cấp GCNQSDĐ, thiếu trách nhiệm trong việc thẩm tra, xác nhận về nguồn gốc và quá trình sử dụng đất, sự phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt, thửa đất đã cấp GCNQSDĐ không phù hợp quy hoạch sử dụng đất; đặc biệt đã lập thủ tục tham mưu cấp GCNQSDĐ đất của nhà nước do UBND xã quản lý cho hộ gia đình, cá nhân, đồng thời người sử dụng đất đã chuyển nhượng lại quyền sử dụng đất cho người khác và đã đem thế chấp ngân hàng. Điều này đã gây thiệt hại tài sản của nhà nước và khó khăn trong việc thu hồi GCNQSDĐ đã cấp theo quy định.
- Văn phòng ĐKQSDĐ TP. Cam Ranh do ông Văn Thành Phương – nguyên Phó Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường, Giám đốc Văn phòng ĐKQSDĐ và Phòng Tài nguyên và Môi trường, đứng đầu là ông Trần Đăng Đệ – nguyên Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Cam Ranh đã thiếu trách nhiệm trong việc thẩm định, kiểm tra tính pháp lý và đầy đủ của hồ sơ khi tham mưu cấp GCNQSDĐ để xảy ra các sai phạm như đã nêu trên.
Căn cứ điểm o khoản 1 Điều 48 Luật Thanh tra và Khoản 1 Điều 20 Thông tư số 01/2013/TT-TTCP ngày 12-3-2013 của Thanh tra Chính phủ quy định về hoạt động theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra, Thanh tra tỉnh có Công văn số 594/TTr-NV1 ngày 10-11-2014 chuyển Cơ quan cảnh sát điều tra - Công an tỉnh truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng như đã nêu trên của các cá nhân: Ông Bùi Thanh Phòng - Chủ tịch UBND xã Cam Lập, Chủ tịch Hội đồng xét cấp GCNQSDĐ, Ông Lâm Điền Phúc - Cán bộ địa chính xã, ông Trần Đăng Đệ - nguyên Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Cam Ranh, Ông Văn Thành Phương - nguyên Phó Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường, Giám đốc Văn phòng ĐKQSDĐ TP. Cam Ranh.
Quá trình điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Khánh Hòa xác định: Trong thời gian từ 11-12-2008 đến 28-2-2011, UBND xã Cam Lập, Cam Ranh, Khánh Hòa đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng trong công tác quản lý đất đai tại địa phương để tình trang người dân lấn chiếm sử dụng đất của Nhà nước nhưng không có biện pháp xử lý; không thành lập tổ kiểm tra xác minh đối với các trường hợp có nguồn gốc đất không rõ ràng; không thông qua Hội đồng xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; thiếu trách nhiệm trong việc thẩm tra, xác minh nguồn gốc và quá trình sử dụng đất; Lập thủ tục tham mưu cho UBND TP.Cam Ranh cấp GCNQSDĐ sai quy định pháp luật với diện tích là 98.677m2.
Ngày 22-2-2017, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Khánh Hòa ra Quyết định khởi tố vụ án và Quyết định Khởi tố bị can đối với Bùi Thanh Phòng và Lâm Điền Phúc về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Ngày 10-7-2017, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa có Quyết định chuyển vụ án này đến Cơ quan Cảnh sát Cảnh sát điều tra Công an TP. Cam Ranh điều tra theo thẩm quyền. Hiện nay, vụ án đang được tiếp tục điều tra.